Bestaande en verdwenen historische locatienamen in Noordwijkerhout

In onze tijd van postcodes en Burgerservicenummers halen we onze schouders op voor die ouderwetse voorouders die hun huis of boerderij een naam gaven en families een bijnaam. Maar in feite was dit een effectieve manier om mensen te adresseren. In Noordwijkerhout vinden we het agrarisch verleden maar mondjesmaat terug in straatnamen. Het zijn vooral staatslieden en burgemeesters, bloemetjes en plantjes die op de borden prijken. Er is nu zelfs een wijk met Romeinse of Latijnse straatnamen. Vanuit historisch perspectief een nauwelijks te onderbouwen keuze. Dat geldt ook voor de moeilijk uit te spreken namen uit het verleden van psychiatrisch ziekenhuis Sint Bavo. Die staan dan ook fout gespeld in de media en op straatbordjes in de nieuwe wijk “Landgoed in den Houte”. En deze laatste naam klinkt dan weer als een vlag op een strontschuit als je weet dat dit oude deel van Noordwijkerhout tot begin 20^e eeuw uit kale, nauwelijks bruikbare duingrond bestond, waar geen droog brood op te verdienen viel. Dat “in den houte” is prima, maar “landgoed” voor een wijk met tuintjes waar je met gemak overheen kan piessen?

Is het dan zo moeilijk voor de keuzemensen om namen te kiezen met enige historische relevantie, die ons verbinden met dit deel van het binnenduin? Overigens had dat duin gewoon een naam, Kerkeduin. De belangrijkste naam uit de Noordwijkerhoutse geschiedenis, want het dorpscentrum is gebouwd op dit duin. En daarmee is het triest dat “Kerkeduin” nog altijd geen straatnaambordje waardig was in Noordwijkerhout. Dus hierbij een pleidooi voor de Kerkeduin-straat, -weg, -laan, -hof of –allee.

Het is alweer jaren geleden dat in het Noordwijkerhouts Weekblad een serie verhalen is geplaatst over de achtergrond van een aantal straat- en locatienamen in het het dorp. Maar er waren nog genoeg andere namen die aan bod hadden kunnen komen. Daarom een lijst met bestaande en verdwenen historische locatienamen. Waar mogelijk is vermeld in welke periode een naam voor het eerst in documenten gevonden is.

Vragen, correcties of aanvullingen zijn van harte welkom via het mailadres van deze website. Enige beperking die toegepast wordt om toegevoegd te worden is dat de naam voor 1900 al bestond en zwart op wit in documenten vermeld staat.

Bijgewerkte versie lijst november 2021

De Zilk
Naam	In gebruik:	Achtergrond
Vogel(en)veld en Haasveld (Haesvelt)	Voor 1600	In cultuur gebrachte duinpercelen. Vogelenveld:10 morgen en 240 Rijnlandse Roe (= 9 hectare) in het Langevelderduin nabij de Stockweg. Werd al in de Middeleeuwen als onderdeel van de Graaffelijkheidswildernis verpacht aan boeren. Bewoond vanaf circa 1825. Haasveld: ook wel vermeld als Haechsvelt maar waarschijnlijker is dat het verwijst naar het diertje, komt als Haasveld voor als achternaam. Bebouwd tweede helft 17e eeuw door de familie Admiraal. Het Haasveld is bewoond gebleven tot in de 20e eeuw
Vaartwel	Na 1800	Meest noordelijke boerderij in De Zilk, naam verwijst naar de Trekvaart achter het gebouw. Of naar welvarend leven
Stockweide en Stockweg	Voor 1600	De Stockweg vormde de grens tussen het Zilkerduin en het duin van Brederode. Achtergrond van de naam “stock” is onbekend. Mogelijk werd de grens met stokken aangegeven. Vergelijkbaar: bij de Mosvenen (Hillegom/Lisse) werd regelmatig vermeld dat zij tussen “twee stokken” lag, tussen de Delft en de Hillegommer Beek
Nabij	Na 1800	Boerderij tussen Vaartwel en Druijvenstein aan Zilkerduinweg. Achtergrond van de naam is onbekend
Druijvensteijn	Vanaf 1680	Boerderij van familie Druijvensteijn, brouwers uit Haarlem. Hun familienaam is afgeleid van een brouwerij: de Druijf
Regenvliet(weg)	Na 1800	Boerderij aan Zilkerduinweg. Achtergrond naam is onbekend
Croonensteijn of Croonenburg	Vanaf 1650	Boerderij aan Beeklaan. Dankt haar naam aan de 17^e eeuwse boer Gerrit Janszoon Croon
Wassenaar	Vanaf 1690	Oorspronkelijk boerderij Boerenburg. Vanaf 1693 acht jaar bezit van de adellijke Van Wassenaarfamilie, die haar naam aan de woning verbond
Het Hoekgat	Voor 1600	Duin/vlakte (1 ½ ha) in De Zilk achter boerderij Wassenaar; de term hoek of hoorn komen we meer tegen in de Bollenstreek, duidt waarschijnlijk op een perceel met schuine zijden.
Beeklaan	Voor 1600	Laan naast de Hillegommer Beek, zeer oude afwateringssloot
Bouwlust	Na 1800	Boerderij op hoek van Hoogduinweg en Zilkerduinweg. Duidt op het genot van het boerenvak. Meerdere boerderijen in Nwhout droegen die naam, ook gelijktijdig
St. Jacobsstraat	Na 1800	Verwijst naar het R.K. Wees- en Armenhuis St. Jacob uit Haarlem, dat meer dan 200 jaar eigenaar was van boerderij Croonensteijn
Joppeweg	Na 1800	Weg vanaf De Zilk naar het Langeveld, vernoemd naar Job Duivenvoorden die op de hoek van de Langevelderweg en Randweg twee boerderijen in eigendom had en rond 1850 De Blink bouwde
Westerweg	Voor 1600	Weg vanaf De Zilk, westwaarts naar het buurtschap in ‘t Langeveld
Grote Zilck en Klijne Silck	Voor 1600	Smalle binnenduinruggen aan weerszijden van de Beeklaan. De Klijne Silck ligt ten zuiden van die laan. De achtergrond voor de zeer oude naam Silck of Sillick kent diverse uitleg, hard bewijs ontbreekt
Breeland	Voor 1600	Vroeg Middeleeuwse naam voor een gebied ten oosten van het Klijne Silcker duin. Ook de naam van een boerderij.
Groene Tuin	Na 1616	Naam afkomstig van het hofje de Groene Tuin in Haarlem, gesticht door Catharina Jansdochter Amen, volgens haar testament van 1616
Catharinahof	Vanaf 1731	Boerderij Zilkerduinweg. Vernoemd naar het hofje van Catharina Jansdochter, de boerderij werd pas eigendom van ‘t hofje in 1736
Prinsenhof	Vanaf 1776	Boerderij aan Zilkerbinnenweg, vernoemd naar eigenaar Jan Pieterszoon Prins
Harmensteijn	1650	Boerderij, rond 1650 gebouwd door Harmen Andrieszoon Tijdeman, hij woonde ook enige tijd aan de Ruigenhoek
Ruigenhoek	Voor 1600	Algemene oude aanduiding voor locaties in verlaten gebieden.
De Erfpacht	Voor 1600	Naam van een gebied en woning aan de Ruigenhoek, verwijst naar de erfpacht die eeuwenlang betaald moest worden voor het perceel waarop de woning stond.

**De naam ’t Houckgat wordt al in de 16e eeuw vermeld**

Duinen
Naam	In gebruik:	Achtergrond
Langevelder duin	Voor 1600	Het Langeveld en het gelijknamige duin is het gebied vanaf de Schulpweg tot aan de grens met het duin van Brederode bij de Stockweg in De Zilk, nu proviciegrens. Bij verpachting werd het Langevelder duin opgedeeld in vier percelen
Paardenkerkhof	Voor 1600	Gebied, boerderij en jachthuis in het Langevelder duin. De naam spreekt voor zich maar bewijzen voor aanwezigheid van een kerkhof ontbreken. Als akker in gebruik en bewoond vanaf 1678, viel nog onder het ambacht en parochie Noordwijkerhout
Sasbergen	Na 1600	Boerderij aan Ruigenhoekerweg met percelen in het duin aansluitend op het Paardenkerkhof. Achtergrond naam is onbekend. Oorspronkelijk het Huis ter Wilt genoemd. Viel nog onder het ambacht Noordwijkerhout
Duinschoten Arentschoten	Voor 1600	Apart binnenduin globaal lopend vanaf Sasbergen tot aan de Warande van de Boekhorst ofwel het zuidelijk deel van het voormalige Sancta terrein. Was tot aan de 17^e eeuw gedeeltelijk bebost, is omgevormd tot akkers na de Reformatie. Het woorddeel “schoten” komt meer voor in Nwh zoals in de verdwenen naam de Arentschoten, maar achtergrond is onbekend
Houtland, ook wel het Vlak genoemd	Na 1800	Weilandgebied ten zuiden van de Cluijslaan, tussen het Duinschoten en het Stelduin, tot aan de 18^e eeuw stond hier nog een boerderij. Rond 1850 opnieuw een woning gebouwd, genaamd de Cluis, later omgedoopt tot Vredebest, o.a. bewoond door de fam. Heemskerk
Foppenwei	Voor 1600	Weiland gelegen in het Stelduin, grenzend aan het Vlak, vernoemd naar de 16^e eeuwse boer Jacob Claeszoon Foppen
Twistduin	Na 1800	Boerderij en gebied nabij de Delfweg met een perceel van 200 Rijnlandse Roe dat in het Langevelder duin lag. Naam pas na 1800 vermeld. Onderdeel van het derde deel van de verpachte Langevelder duinen
Cluijslaan	Voor 1600	Weg dwars over het zuidelijk deel van het Langevelder duin, verbond de Heereweg met het Duinschoten, genoemd naar de “Cluijs” in dat Duinschoten, een terrein voor de vogeljacht
’t Espelduin ’t Espeldam ‘t Espelbos, ’t Espellaan	Voor 1600	Het huidige Tespelduin is een verbastering van ’t Espelduin. Klein duineiland, vormde de warande of jachtgebied van de oude hofstede Ter Lugt aan de Delfweg. Espel verwijst mogelijk naar de bomensoort de Esp. Verder onbekend. De weg vanaf de Herenweg naar de boerderij op ’t Espelduin werd Espeldam genoemd, het Espelbos stond globaal ter hoogte van de voormalige vuilnisbelt. De originele Espellaan liep vanaf het Espelduin naar het Huis Ter Lugt, dus anders dan tegenwoordig.
Stelduin of duin van Terlong of duin van Treslong	Voor 1600	De naam Stelduin is mogelijk verwant aan Staalduin, wordt zo ook een keer vermeld, achtergrond “stel of staal” is onbekend. Dit duin behoorde na verkoop al in de 16^e eeuw niet meer tot de Domeinen van Holland, wat voor het overige binnenduin in Noordwijkerhout nog lang het geval is geweest. De familie Terlong/Treslong was één van de eigenaren
Oosterduinen	Na 1800	Overkoepelende naam voor (afgegraven) binnenduin tussen de dorpskern van Noordwijkerhout en de Ruigenhoekerweg
Kerkeduin	Voor 1600	Binnenduin grofweg begrensd door Herenweg, de zuidzijde van het Oosterduinse Meer, Langevelderweg, de westgrens van het Bavoterrein, Zeestraat, Schulpweg, Kerkstraat en Parallelweg.
Noordwijkerhoutse Geest	Voor 1600	Vlak zuidelijk deel van de strandwal waarop de binnenduinen van De Zilk en Noordwijkerhout gelegen zijn

**Het Vlak of het Houtland in het Langeveld werd al in 1593 in kaart gebracht, toen eigendom van het Marienklooster**, nu onderdeel park Solassi

Hoogeveense polder
Naam	In gebruik:	Achtergrond
Noordzijde
Delfweg	Voor 1600	Naam kan verwijzen naar het 15^e en 16^e eeuwse delven of winnen van turf. Of is afgeleid van de Delft, een sloot of afwatering van overtollig duinwater. Vormde de grens tussen de ambachten Noordwijkerhout en De Zilk
Ter Lugt	Voor 1600	Boerderij aan Delfweg, maar oorspronkelijk de naam van een heerlijkheid in het Lugterduin of Waterleidingduin
Halfweg of Halfweegen	Vanaf 1657	Naam voor een buurtschap aan de Trekvaart, halverwege Leiden en Haarlem. Ook de naam van een herberg in dat buurtschap, ten noorden van het buurtschap heet de Trekvaart de Leidsche Vaart, ten zuiden de Haarlemmer Trekvaart.
Oostzijde
Sixenburg	Vanaf 1691	Boerderij/buitenverblijf aan de Haarlemmer Trekvaartweg, ten zuiden van Halfweg Lisse. Gebouwd door Amsterdammer Jan Six voor zijn zoon Nicolaas
Houtlust	Na 1650	Hofstede of buitenverblijf iets ten zuiden van Sixenburg, naam verwijst naar het bosrijke noordoostelijk deel van de polder
Veenhuizen	Na 1665	Hofstede of buitenverblijf naast de Hoogeveense poldermolen, naam verwijst naar de veenrijke omgeving
Piet Gijs	Na 1668	Herberg aan de kruising van de ’s-Gravendam en de Haarlemmer Trekvaart, gebouwd door Pieter Gijsbertszoon van der Mij, herbergier en schipper. Ook de naam van het treinstation
Westzijde
Herenweg of Heereweg	Voor 1600	Algemene oude aanduiding voor doorgaande wegen of “heer”-wegen. Loopt door De Zilk als Zilkerduinweg. Naam is een verwijzing naar de “heerwegen” uit de Romeinse tijd
Darijcampen		Weilandgebied tussen Tespellaan en de Robijnslaan bij boerderij Erffoort. Verwijst naar de laagwaardige kwaliteit veen, niet geschikt voor turfwinning. In de Nwh-volksmond is “darrie” een uitstervend begrip
Erffoort	Voor 1600	Oude boerderij aan de Herenweg ter hoogte van huisnr 300-310. Komt al heel vroeg voor in archieven maar achtergrond van de naam zelf is onbekend
De Legent	Na 1800	Weilandgebied aan Herenweg ten zuiden van Erffoort, mogelijk verwijzend naar een boerderij die begin 17^e eeuw is afgebroken
Robijnslaan	Voor 1600	Oospronkelijk liept de rechthoekige Robijnslaan vanaf boerderij Erffoort aan de Herenweg naar de laan van Duin en Dal en mogelijk ook nog naar de huidige Robijnslaan. Achtergrond woorddeel “Robijn” is onbekend
De Kokmeeuw	Na 1690	Boerderij aan de Herenweg, vanaf het begin Cockmeeu genoemd door boer/bouwer Leendert Duijndam

**1515: Jan Janszoon van Noordwijkerhout woont op de hofstede Erffoort**

Hoogeveense polder
Naam	In gebruik:	Achtergrond
De Vier Schoorsteenen	Voor 1600	Boerderij vlak naast de Kokmeeuw; dankt haar naam aan het aantal schoorstenen, is een teken van welvaart. Over de schoorstenen of haardsteden werd belasting geheven
Laan van Duin en Dal		Laan vanaf de Herenweg langs de buitenplaats Duin en Dal naar de Haarlemmer Trekvaart, circa 1300 meter lang
Duin en Dal	Vanaf 1772	Naam van een buitenverblijf naast de Kokmeeuw en de Vier Schoorsteenen, gebouwd door Nicolaas de Stoppelaar in 1772. Ruim 30 jaar later weer afgebroken. Ook de naam van een boerderij aan de Trekvaart, deze stond aan het begin van de lange oprijlaan naar de buitenplaats, de huidige boerderij met dezelfde naam op dezelfde locatie werd in 1863 gebouwd
Armenlaan	Na 1600	NO-ZW-lopende laan, midden in Hoogeveense polder naast de “Nieuwe Watering”, aangelegd eind 16^e eeuw. Gekocht door de oude charitatieve instelling van de Heilige Geest Armen. Met verpachting kon men de arme medemens helpen
Valkenbos	Na 1600	Meerdere percelen bos midden in de Hoogeveense polder achter boerderijen Erffoort en de Kokmeeuw, mogelijk vernoemd naar een 17^e eeuwse eigenaar, de advocaat Valk
Maandagse Wetering	Voor 1600	Afwateringssloot in Hoogeveense en Swetterpolder. Voerde overtollig water af richting de Oude Rijn. Het naamdeel Maandag verwijst naar de gebruikelijke dag van het schouwen (onderhoud) door Hoogheemraden van Rijnland
Cleylaan		Weg in Hoogeveense polder, aansluitend op de Laan van Duin en Dal en waarschijnlijk ook op de huidige Robijnslaan. De naam verwijst mogelijk naar gevonden kleilaag ter plaatse: gevolg van overstroming door de zee of Oude Rijn?
Thomas Pieterszoon laan		Oude benaming voor de huidige Robijnslaan. Thomas Pieterszoon was een 16^e eeuwse boer aan die laan
Kievitsveld en Kievitsduin	Voor 1600	Gebied met duin, akkers of weiland aan de noordooszijde van de dorpskern, deel uitmakend van het Kerkeduin
Duin en Vaart	Na 1800	Naam uit de 19^e eeuw voor een veel oudere boerenlocatie aan de huidige Robijnslaan
Het Mossenest	Na 1800	Naam uit de 19^e eeuw voor een veel oudere boerenlocatie aan de huidige Robijnslaan. Stond vlak bij Duin en Vaart. Het woord deel mos is volksmond voor mus
De Munnickewey		Weilandgebied nabij de huidige Robijnslaan, zoals de naam doet vermoeden ooit eigendom van monniken. Alternatieve uitleg is dat het verwijst naar de 16^e eeuwse familie de Monnick, duinmeiers in dezelfde omgeving.
Schimmelpenninck	Na 1600	Boerderij aan Schippersvaartweg eind 16^e eeuw eigendom geworden van de adellijke Schimmelpenninck familie
Jan Koeken wal	Na 1700	Kleine beboste duinrug ter hoogte van Parallelweg
Mallegat of Schippersvaart	1588 1688	Het Mallegat (1588) is de voorloper van de Schippersvaart. Werd gegraven om water af te voeren naar het Leidse of Haarlemmer meer. Precies 100 jaar later verlengd naar de dorpskern , ongeveer vanaf de Schelft. De vaart wordt verward met de Schipperssloot bij Puikendam

Swetter polder
Naam	In gebruik:	Achtergrond
Duin en Dal woonwijk		Hoewel de naam pas na 1950 gebruikt werd na de bouw van de woonwijk is de naam eerder gebruikt in Noordwijkerhout. In het geval van de wijk verwijst het naar een ovaalvormig lager deel (dal) in het Kerkeduin op deze locatie
Bethlehem	Na 1800	Naam uit 19^e eeuw voor een veel oudere boerderij, een paar honderd meter ten noorden van de Puikendam. De naam dateert uit de periode dat er schapen gehouden werden. Of er ook herdertjes bij nacht de wacht hielden is onbekend…
Hofwijk De Pot	Vanaf 1675	Naam voor het buitenverblijf van boerderij de Pot; is aan de boerderij gebouwd door admiraal Aert van Nes. Stond aan de noordzijde van de Puikendam
Puikendam	Voor 1600	Puikendam of Poockendam was een verhoogde, doodlopende weg door weiland met veen als ondergrond. Ook naam van een boerderij. De dam liep vanaf de Kerkstraat richting het oosten. Er zijn geen bewijzen voor de uitleg van het woord “puik” of “poock”. Voor 1600 komt ook de naam Bueckendam voor.
Pilarenlaan	Vanaf 1675	Naam voor de weg die over de Puikendam liep, ontstaan toen Pieter Stalpert van der Wiele rond 1675 zijn bezit rond de dam afbakende met pilaren of palen
Schipperssloot	Voor 1600	Sloot vanaf de Kerkstraat naar de Maandagse Wetering en de Sweth, vanaf 1657 verbonden met Haarlemmer Trekvaart. Liep evenwijdig aan de Puikendam. Er lag een klein haventje aan de sloot
Welgelegen	Na 1700	Naam van twee oude boerderijen ten zuiden van de Puikendam. Als Nieuw Welgelegen in 1909 aan Kerkstraat herbouwd
Kerkstraat of Kerkweg	Na 1700	De weg wordt op oude kaarten aangeduid als buurweg, een algemene benaming. Met het woorddeel “kerk” wordt de Victorkerk en haar voorganger, een kerkboerderij bedoeld
Slimme weg	Voor 1600	Algemene aanduiding voor diagonaal lopende wegen, nodig om af te steken. Komen veel voor in Noordwijkerhout
Peterspaadje	Na 1800	Pad vanaf de Kerkstraat naar de Gooweg, begon naast het huis van “vrouw Peters”, stond tegenover boerderij Puikendam
Molenweg	Voor 1600	De korenmolen van Noordwijkerhout stond nabij de ’s-Gravendam, vandaar liep een weg richting Gooweg/Schulpweg
Noorderdam of De Vlasoven	Voor 1800	Hoeve of vlasserswoning ten noorden van de ’s-Gravendam, droeg eerst Noorderdam, daarna de Vlasoven als naam
Vlashoven (straatnaam)	Na 1600	De “h” in de naam is een verschrijving, aan de westzijde van de Kerkstraat stond vanaf de 17^e eeuw een vlasoven, waarschijnlijk gebouwd door de familie Oostdam

**1625 “Cornelis Corneliszoon wonende op de woning van de voornoemde Willem Sampson liggende onder de ban van Noordwijkerhout genaamd de Poep**“

Noordzijder polder
Kokker	Voor 1900	Bosperceel in het Langeveld, met enige fantasie in Kokkerbos of Kokkerhout om te dopen; heeft de carnavalsvereniging gelijk een historische verantwoording voor haar alternatieve naam voor het dorp Noordwijkerhout, maar was vast niet zo bedoeld…
Kleine besloten Duinschoten	Voor 1600	Gedeelte van het Duinschoten ten zuiden van de Langevelderweg; nu het Sancta Maria terrein, liep door aan de zuidwestzijde in de Warande van de Boekhorst
De Wraa of Warande	Voor 1600	Jachtterein van de bewoners van kasteel de Boekhorst. Ook de naam van een woning op de kruising van Langevelderweg met het Duinschoten (oost van ingang Sancta)
Boekhorst	Voor 1600	Kasteel/locatie uit de 13^e eeuw; het woorddeel “boek” verwijst naar de boomsoort beuk of “bouck”
Varinckhorst	Voor 1600	Gebied behorend tot de heerlijkheid van de Hooge Boekhorst; lag aan de noordoostzijde van het kasteel. Een horst is een hoger gelegen terrein, waar varinck voor staat is onduidelijk
Boekhorsterduin	Voor 1600	Duinstrook tussen het Kerkeduin en het kasteelterrein van de Boekhorst
‘t Hoogt	Na 1800	Gebied aan noordzijde van de nieuwe wijk “in den houte” en aan de zuidzijde van het Boekhorstkasteel. Waarschijnlijk een verwijzing naar het Hooge land dat deel uitmaakte van de heerlijkheid de Hooge Boekhorst.
Sprockelenburg	Voor 1600	Zeer oude boerderijlocatie ten westen van de nieuwe wijk “in den houte” of Bavoterrein
Spanjaarskrocht Spanjaardsbos	Voor 1600	Twee grote percelen akker en teelland bij boerderij de Hut; nu vinden we daar de Boekhorstruiters en de speeltuin aan de Zeestraat. De namen zijn terug te voeren op een (tijdelijk) kamp van Spaanse troepen tijdens de periode 1572-1576
De Hut	Na 1730	Boerderijtje gebouwd na het afbranden van een ouder gebouw; kreeg haar naam omdat het stond tussen twee grotere boerderijen, tussen Bouwlust en Groenewege.
Groenewege	Na 1600	Boerderij aan de Zeestraat die in de oudste vermeldingen nog Groenehove wordt genoemd (Tevens naam van een opgeheven weg tussen Gooweg en Westeinde, begon vanaf wat nu westzijde van het Congrescentrum Leeuwenhorst is)
De Keukendel	Voor 1600	Hoeve op de kruising van Schulpweg met de Zeestraat; het woorddeel keuken is mogelijk synomien in betekenis aan Keukenhof en Keukenduin. Het achtervoegsel del duidt op een lager gelegen, vaak onder water staand gebied. Er waren meer van dit soort vogeldellen in Noordwijkerhout. De naam Verdel zou een samenvoeging zijn van “van der Del”
Absveen	Voor 1600	Weilandgebied in de Noordzijderpolder rond de Kraaierslaan, naam is afgeleid van de abt van de abdij van Egmond, eigenaar
Alkemade	Voor 1600	Naam van een boerderij aan het Westeinde, afgeleid van een zogenaamd Tiendenblok, tussen Schulpweg, Duinsloot en Westeinde. In de 13^e eeuw had de familie Alckemade Tiendrecht in dit gebied, ontving 10 % van de opbrengst van de belaste percelen
Westerhout	Na 1800	Naam van een veel oudere boerenlocatie aan het Westeinde, kreeg haar naam van de eigenaren van hofstede Westerhout in Beverwijk, de familie Brantsen, die de boerderij in 1817 kochten
Mollemanslaan	Voor 1600	Rechte gedeelte van het Z-vormig deel van het Westeinde, nu nog altijd dezelfde vorm.

Noordzijder polder
Naam	In gebruik:	Achtergrond
Kokker	Voor 1900	Bosperceel in het Langeveld, met enige fantasie in Kokkerbos of Kokkerhout om te dopen….heeft de carnavalsvereniging gelijk een historische verantwoording voor haar alternatieve naam voor het dorp Noordwijkerhout
Kleine besloten Duinschoten	Voor 1600	Gedeelte van het Duinschoten ten zuiden van de Langevelderweg; nu het Sancta Maria terrein, liep door aan de zuidwestzijde in de Warande van de Boekhorst
De Wraa of Warande	Voor 1600	Jachtterein van de bewoners van kasteel de Boekhorst. Ook de naam van een woning op de kruising van Langevelderweg met het Duinschoten (oost van ingang Sancta)
Boekhorst	Voor 1600	Kasteel/locatie uit de 13^e eeuw; het woorddeel “boek” verwijst naar de boomsoort beuk of “bouck”
Varinckhorst	Voor 1600	Gebied behorend tot de heerlijkheid van de Hooge Boekhorst; lag aan de noordoostzijde van het kasteel. Een horst is een hoger gelegen terrein, waar varinck voor staat is onduidelijk
Boekhorsterduin	Voor 1600	Duinstrook tussen het Kerkeduin en het kasteelterrein van de Boekhorst
’t Hoogt Of Hoogtlaan	Na 1800	Gebied aan noordzijde van de nieuwe wijk “in den houte” en aan de zuidzijde van het Boekhorstkasteel. Waarschijnlijk een verwijzing naar het Hooge land dat deel uitmaakte van de heerlijkheid de Hooge Boekhorst.
Sprockelenburg	Voor 1600	Zeer oude boerderijlocatie ten westen van de nieuwe wijk “in den houte” of Bavoterrein
Spanjaarskrocht Spanjaardsbos	Voor 1600	Twee grote percelen akker en teelland bij boerderij de Hut; nu vinden we daar de Boekhorstruiters en de speeltuin aan de Zeestraat. De namen zijn terug te voeren op een (tijdelijk) kamp van Spaanse troepen tijdens de periode 1572-1576
De Hut	Na 1730	Boerderijtje gebouwd na het afbranden van een ouder gebouw; kreeg haar naam omdat het stond tussen twee grotere boerderijen. Aan de Leeweg kreeg een kleine boerderij om dezelfde reden deze naam aangemeten
Groenewege	Na 1600	Boerderij aan de Zeestraat die in de oudste vermeldingen nog Groenehove wordt genoemd
De Keukendel	Voor 1600	Hoeve op de kruising van Schulpweg met de Zeestraat; het woorddeel keuken is mogelijk synomien in betekenis aan Keukenhof en Keukenduin. Het achtervoegsel del duidt op een lager gelegen, vaak onder water staand gebied. Er waren meer van dit soort vogeldellen in Noordwijkerhout. De naam Verdel zou een samenvoeging zijn van “van der Del”
Absveen	Voor 1600	Weilandgebied in de Noordzijderpolder rond de Kraaierslaan, naam is afgeleid van de abt van de abdij van Egmond, eigenaar
Alkemade	Voor 1600	Naam van een boerderij aan het Westeinde, afgeleid van een zogenaamd Tiendenblok, tussen Schulpweg, Duinsloot en Westeinde. In de 13^e eeuw had de familie Alckemade Tiendrecht in dit gebied, ontving 10 % van de opbrengst van de belaste percelen
Westerhout	Na 1800	Naam van een veel oudere boerenlocatie aan het Westeinde, kreeg haar naam van de eigenaren van hofstede Westerhout in Beverwijk, de familie Brantsen, die de boerderij in 1817 kochten
Mollemanslaan	Voor 1600	Rechte gedeelte van het Z-vormig deel van het Westeinde; nu nog altijd dezelfde vorm

**1721 Susanna van Vladeracken bezit de “geregte helfte in sekere wooninge genaamt Dijkenburg, gelegen aan de Buurweg”**

Noordzijder polder vervolg

Groote Sack en Klijne Sack	Voor 1600	Boerderijen in het gebied “de Sack”; sack verwijst naar de lagere ligging ten opzichte van de omgeving, beschreven als een duinvallei. De Klijne Sack werd later de Annahoeve
Vredebest	Na 1800	19^e eeuwse naam voor een veel oudere boerderij aan het Westeinde, naam spreekt voor zich
Hofwijk	Na 1670	Buitenplaats, pal naast Vredebest, beiden iets ten zuiden van de Klijne Sack
Vlonderkamp	Na 1600	Naam voor een weiland of perceel land (kamp) dat alleen te bereiken viel via een simpel bruggetje in de vorm van een vlonder, lag ten noordwesten van Dijckenburg
Dijckenburg	Na 1700	Boerderij en buitenplaats aan het Westeinde, het woorddeel dijcken verwijst mogelijk naar het gebruik van dijkjes als afbakening van percelen of grens tussen ambachten

Dorpskern/Kerkeduin

Zeeburg	Na 1600	Naam van een molenaarshuis op de hoek van de Zeestraat en Victoriberg, de molen stond niet ver daar vandaan in de wijk Zeeburg, maar mogelijk op verschillende plekken
Brittenhuis	Na 1600	Oorspronkelijk Huis Te Britte, naam van een oude woonlocatie in de Havenstraat, tegenover de Witte Kerk, verwijzing naar een Romeins fort, voor de kust van Katwijk, populaire plek in 17^e eeuw
Molensteeg “de Steeg”	Na 1600	Pad vanaf de Witte Kerk naar het huis Zeeburg (Victoriberg) en de molen aan de Groeneweg in wat nu de wijk Zeeburg is.
Weversland	Na 1650	Perceel grond op het Kerkeduin, nu de wijk Zeeburg, vernoemd naar eigenaar Wouter Janszoon, die vlasser of wever van beroep was
Schoollaantje	Voor 1600	Laantje vanaf de Witte Kerk naar het schooltje (nu gemeentehuis)
Lappennest	Na 1700	Akker met woning op het Kerkeduin, nu Bavoterrein, genoemd naar de bijnaam van de eerste generatie Duivenvoorden, “Lappers”
Duinhuis	Na 1800	19^e eeuwse naam van de woning op het Lappennest
Kleine Weide	Na 1600	Schapenweide achter het Lappennest
Kerkeland	Na 1600	Straatnaam afgeleid van perceel aan Havenstraat en Parallelweg, die eigendom was van de kerk van Noordwijkerhout, maar er waren meer percelen die Kerkeland genoemd werden
“Bergen”
Victoriberg		Wordt nog nader onderzocht
Dronkemansberg		Naam spreekt voor zich; lag aan de Zeestraat
Spiegelberg		Wordt nog nader onderzocht
Pietersberg		Ligging onbekend. Plaats gebruikt door bedevaartgangers voor 1650
Koepelberg		Koepelvormige heuvel tegenover Dijckenburg
Boekhorsterberg		Berg ter hoogte van de nieuwe Zanderijweg, achter voetbalvelden
Galgenberg (veld)		Duintje zuidelijk van Oosterduinse meer, ooit een executieplaats

Dit vind je vast ook leuk

1769 De banhekken van Nicolaas de Stoppelaar

1735 Sodom

1672 Het Rampjaar

Geef een reactie Reactie annuleren