Een verhaal over de gevelsteen van buitenplaats Houtlust leverde een vraag op over een andere gevelsteen. Het betreft een familiewapen in een woning naast de Hoogeveense poldermolen aan de Leidse Vaart. De gevelsteen hangt onopvallend in de nok van het huis. Het wapen bestaat uit een schild met drie everzwijnen. Daarboven een zogenaamd helmteken bestaande uit een eikenboom op een opengesperde helm en daarboven de Latijnse spreuk “Dat gloria vires”, wat zoiets betekent als “een goede naam geeft kracht”.
De spreuk is een aanwijzing want everzwijnen waren een geliefd onderwerp voor familiewapens en de spreuk sluit de meeste families uit. Ook het eikenboompje is zo’n selectiemiddel. Tweede belangrijke bron van informatie is de woning zelf. Op deze locatie naast de poldermolen bouwt jonkheer Van Sijpestein rond 1662 zijn boerderij Veenhuizen. In 1804 wordt dit gebouw na sloop door molenaar Dirk Verlaan vervangen door een kleiner huis. Dat molenaarshuis wordt in 1894 verkocht aan “timmerman” Arend van Dijk, toen de term voor aannemer. Maar het begrip projectontwikkelaar is beter op zijn plaats want Arend is belangrijk geweest voor het dorp getuige het grote aantal huizen dat hij in het laatste kwart van de 19e eeuw realiseerde. Op zijn aangekochte grond aan de Leidse Vaart bouwt hij in de eerste jaren van de vorige eeuw een boerderij die er fraai gerestaureerd nog altijd staat. Met ingemetseld in de gevel het familiewapen.
Maar een verband tussen het wapen en selfmade projectontwikkelaar Arend ligt niet voor de hand. Toch is er een link. Daarvoor moeten we eerst vaststellen van wie het familiewapen is en dan komen we uit in Schotland bij de familie Hog of Hogg, de “g” uit te spreken als “k“. Deze familie voert dit wapen met everzwijnen, spreuk en eikenboompje sinds de 17e eeuw. Volgens de overlevering zou edelman Hog ooit tijdens een jachtpartij een Engelse koning gered hebben van een aanval van everzwijnen. Als dank mocht held Hog daarna een familiewapen met drie everzwijnen voeren. Het vizier van de helm op het wapen verwijst naar de koninklijke band.
Een kleinzoon Hog wordt predikant, hetgeen de katholieke koning Jacobus minder waardeert want hij vervolgt de protestanten in zijn land. Predikant Thomas Hog vlucht naar het protestantse Holland. Daar wordt voor het leesgemak een extra letter O aan zijn naam toegevoegd. De familie vaart wel bij zijn beslissingen en achterkleinzoon Herman Pieter Hoog zit dan ook goed in de slappe was. Deze Dordtenaar koopt in 1805 het landgoed Leeuwenhorst met Dijkenburg en boerderijen. Zoon Herman Cornelis wordt in 1852 burgemeester van Noordwijkerhout en wordt daarin opgevolgd door zoon Willem.
Burgemeester Herman Hoog start in 1857 de ontwikkeling van het landgoed Klein Leeuwenhorst met het bekende landhuis aan de Gooweg. Dat huis wordt na zijn dood door zijn erven verkocht aan de familie Gevers/Van Limburg Stirum, die wel eens klussen heeft voor aannemer Arend van Dijk. Het ligt voor de hand dat Arend vanwege zijn goede relatie met de familie Gevers en de burgemeesters Herman en Willem Hoog het familiewapen van laatstgenoemden heeft willen behouden. Mogelijk hing dat in de muur van Dijkenburg en is het verwijderd na de dood van de weduwe van Willem Hoog in 1900. Alternatief is dat het als gevelsteen van Klein Leeuwenhorst plaats moest maken voor het wapen van de familie Gevers/ Van Limburg Stirum toen zij het huis kochten in 1871.
Arend van Dijk zou volgens de overlevering een bijzondere bestemming voor de drie everzwijnen gehad hebben. Die pasten mooi in de muur van zijn nieuwe boerderij aan de Trekvaart. Nog preciezer: in de muur van zijn varkensschuur. Er stonden immers zwijnen op het wapen. We kunnen helaas dit opmerkelijke detail niet controleren maar zeker is volgens de huidige bewoners dat de steen ruim 60 jaar geleden van de schuur verhuisd is naar de nok van de boerderij. Ho(o)g in de nok. Daar vormt het nu een waardevolle herinnering aan een Schots edelman die zijn koning wist te redden van woedende zwijnen en wiens nazaten het tot burgemeester van Noordwijkerhout wisten te schoppen. Het is maar dat u het weet!
